Nie ulega wątpliwości, że białko jest jednym z kluczowych elementów naszego jadłospisu. Jest niezbędne dla budowy mięśni, fortalekcji układu odpornościowego i utrzymania zdrowej struktury naszych komórek, włosów oraz paznokci. Wraz ze wzrostem popularności diet bogatych w białko, pojawiło się wiele pytań dotyczących bezpieczeństwa takiego sposobu odżywiania. Jakie są potencjalne negatywne skutki spożywania zbyt dużych ilości białka? Jaka ilość białka może okazać się szkodliwa? Jakie są symptomy związane z przebiałkowaniem?
Zrozumienie roli białka w naszej diecie jest kluczowe do odpowiedzi na te pytania. Białka składają się z różnych elementów, takich jak: węgiel, wodór, tlen i azot, ale mogą również zawierać siarkę, żelazo, miedź, jod, fosfor, cynk oraz mangan. Są to związki wielkocząsteczkowe o skomplikowanej strukturze, które składają się z α-L aminokwasów.
Aminokwasy można podzielić na trzy kategorie:
- Egzogenne (niezbędne) – nasz organizm nie jest w stanie ich samodzielnie wyprodukować, więc muszą być one dostarczane z pożywieniem,
- Względnie/warunkowo niezbędne – są produkowane przez nasz organizm, ale nie zawsze w odpowiedniej ilości,
- Endogenne (nieniezbędne) – mogą być syntetyzowane w naszym organizmie.
Białka są kluczowym elementem budowy wszelkich form życia. Stanowią około 20% masy ciała człowieka i pełnią wiele istotnych funkcji w naszym organizmie, takich jak: budowa elementów strukturalnych, tworzenie struktur komórkowych, wsparcie wzrostu i rozwoju, dostarczanie energii (ok. 4 kcal z 1g białka), pełnienie funkcji ochronnych i transportowych, regulacja ciśnienia krwi, uczestnictwo w regulacji procesów metabolicznych, udział w procesach związanych z widzeniem, utrzymanie stabilności środowiska wewnętrznego poprzez homeostazę oraz zapewnienie normalnej wartości pH, kwasowości i równowagi osmotycznej.
Niewątpliwie, białko jest nieodzownym składnikiem naszej diety, spełniającym wiele kluczowych funkcji. Dlatego też jego obecność w codziennym jadłospisie jest konieczna. Brak lub nadmiar tego składnika może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych.