Wielu z nas uważa dżem za nieodłączną część codziennego śniadania czy deserów. Szczególnie w sezonie zimowym, kiedy dostęp do świeżych owoców jest ograniczony, przetwory owocowe cieszą się dużą popularnością. Ale czy dżemy są naprawdę zdrowe? Czy istnieje możliwość zrobienia lub znalezienia na sklepowych półkach wersji „fit” tego smakołyku?
Tradycja przetwarzania owoców i warzyw ma w Polsce długą historię. Powszechne były kiedyś spiżarnie pełne domowych przetworów takich jak dżemy, powidła, marmolady, konfitury czy galaretki. Dżem to wynik gotowania owoców (świeżych lub mrożonych, całych lub rozdrobnionych) najczęściej z dodatkiem cukru lub substancji żelujących. Niektóre firmy produkujące dżemy decydują się na zastąpienie cukru różnymi substytutami, jak na przykład syropy skrobiowe czy glukozowo-fruktozowe.
Nauka dowodzi, że spożywanie owoców, warzyw i ich przetworów ma pozytywny wpływ na nasz organizm, a także pomaga zapobiegać rozwojowi chorób przewlekłych i cywilizacyjnych. Owoce i warzywa są źródłem niezbędnych składników, takich jak witaminy, minerały, błonnik pokarmowy, flawonoidy, fitoestrogeny, pektyny i kwasy organiczne. Ważne jednak jest, aby wybierać produkty bez zbędnych dodatków i ulepszaczy smaku.
Dżemy stanowią źródło witaminy C i polifenoli, a ich wartości odżywcze zależą od składu. Najbardziej popularnym jest dżem truskawkowy. W 100 g niskosłodzonego dżemu truskawkowego znajdziemy 155 kcal, 0,3g białka, 0,2g tłuszczu, 37,8g węglowodanów, 0,8g błonnika i 14g sacharozy. W dżemie truskawkowym możemy również znaleźć różne minerały (wapń, fosfor, sód, potas, żelazo, magnez, miedź, cynk) oraz witaminy (C, A, E oraz z grupy B). Dobry dżem z truskawek powinien być wolny od cukru i sztucznych barwników.
Inny popularny dżem to ten z czarnych porzeczek. Owoce te są bogate w polifenole i witaminę C. Zawierają również karotenoidy i luteinę, które mają korzystny wpływ na wzrok. Wszystko to sprawia, że czarne porzeczki są doskonałym źródłem związków bioaktywnych o wysokim potencjale antyoksydacyjnym.
Warto jednak pamiętać, że podczas gotowania owoce tracą część swoich właściwości. Dlatego do gofrów lepiej dodać świeże owoce, które są bogatsze zarówno w witaminy, jak i minerały. Dżemy mogą być elementem diety, ale warto je spożywać z umiarem i starać się inwestować w świeże owoce, z których można przyrządzić różne desery, musy czy koktajle.
Produkcja dżemów jest procesem regulowanym prawnie. Określa ono, z jakich składników można produkować przetwory i które substancje dodatkowe mogą zawierać. Niestety, dżemy te są produktami wysokokalorycznymi, a te zawierające cukier to prawdziwe bomby kaloryczne. Dlatego powinniśmy spożywać je z umiarem i wybierać te bezcukrowe lub niskosłodzone. Dobrze dobrany dżem może stanowić zdrowy dodatek do posiłku.