W momencie, gdy nasze pociechy zaczynają przedszkole lub szkołę, częste choroby stają się nieodłączną częścią życia rodzinnego. Czy istnieją metody na zwiększenie odporności dzieci w celu ochrony ich przed infekcjami? Czy powszechne praktyki takie jak suplementacja witaminami podczas sezonu jesienno-zimowego rzeczywiście dają pożądane rezultaty? Zobaczmy, co nauka mówi na temat budowania i kształtowania odporności u najmłodszych.
Dzieci zwykle chorują na przeziębienia od 6 do 8 razy w ciągu roku, do czego dołączają się dodatkowo inne infekcje dróg oddechowych, układu pokarmowego oraz typowe dziecięce choroby zakaźne. Niektóre dzieci spędzają więcej czasu leżąc chorymi w łóżku niż uczęszczając do szkoły czy przedszkola. W tych okolicznościach nie jest zaskakujące, że rodzice skupiają się na zakupie suplementów, które mogą pomóc wzmocnić odporność swoich pociech. Ale czy naprawdę jest to najskuteczniejszy sposób zapewnienia zdrowego dzieciństwa?
Jak formuje się system odpornościowy u dzieci?
System immunologiczny jest odpowiedzialny za ochronę naszych ciał przed patogenami – bakteriami, wirusami, grzybami i toksynami, które mogą być obecne w powietrzu, jedzeniu, zabawkach czy na dłoniach innych dzieci. Składa się z dwóch elementów: odporności wrodzonej oraz nabytej. Odporność wrodzona jest obecna już u noworodków, ale wymaga czasu, aby dojrzeć i pełnić swoje funkcje. Grupa różnych organów i tkanek, od skóry po rogówkę oka i śluzówkę dróg oddechowych, wpływa na jej działanie. Jest ona dziedziczona po rodzicach i działa natychmiastowo – gdy tylko intruz zaatakuje, organizm szybko mobilizuje odpowiednie komórki do walki.
Z kolei odporność nabyta rozwija się stopniowo przez całe życie jednostki i jest minimalna tuż po narodzinach. Niemniej jednak, dzieci karmione piersią otrzymują duże ilości specyficznych przeciwciał zawartych w mleku matki – niektóre z nich są wynikiem infekcji, które matka przechodziła nawet 20-30 lat temu! Ten rodzaj odporności jest wysoce specjalizowany w walce z konkretnymi patogenami i choć działa powoli, to jednak bardzo precyzyjnie. Organizm, który przeszedł infekcję spowodowaną konkretnym wirusem, uczy się go rozpoznawać i skutecznie z nim walczyć. Dlatego niektóre wirusowe choroby wieku dziecięcego przechodzi się tylko raz w życiu.