Grzyb znany jako borowik szatański, często określany jako borowik satan lub po prostu satan, jest gatunkiem rosnącym głównie w lasach liściastych. Ceniony jest za swój unikalny wygląd, ale jest jednocześnie uważany za trujący i zagrożony. Wiele osób zadaje pytania na temat tego grzyba: jak odróżnić go od innych grzybów? Czy charakterystyczny zapach zgniłej cebuli jest kluczowy dla jego identyfikacji? Czy gotowanie neutralizuje jego toksyczność? Jakie są objawy zatrucia tym grzybem? Jaka jest różnica między borowikiem szatańskim a goryczakiem żółtym? Na te i inne pytania odpowiemy w poniższym artykule.
Mimo że borowik szatański jest znany od wielu lat, to dopiero niedawno został przeklasyfikowany jako krwistoborowik szatański (Rubroboletus satanas (Lenz) Kuan Zhao & Zhu L. Yang). Jest to gatunek z rodziny borowikowatych (Boletaceae), który charakteryzuje się specyficznym czerwonym zabarwieniem spodniej strony kapelusza, co wskazuje pierwszy człon jego łacińskiej nazwy „rubro”.
Przez wiele lat grzyb ten był znany jako borowik szatański, nazwę tę nadała mu Alina Skirgiełło w latach 30. XX wieku. Jednak w 2021 roku Komisja do spraw Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego zasugerowała zmianę nazwy na „krwistoborowik szatański”. Mimo to, w użyciu potocznym wciąż dominuje pierwotna nazwa.
Nie można zapomnieć, że borowik szatański jest znany pod wieloma innymi nazwami ludowymi. W literaturze i rozmowach można spotkać takie określenia jak: grzyb szatański, grzyb krwisty, grzyb diabelny (a także diabeł, diablik i diabelnik), grzyb truciciel, a nawet smoczy łeb. Najczęściej jednak nazywany jest po prostu „szatanem” lub „grzybem szatanem”.
Warto jednak podkreślić, że terminy „szatan” lub „szatański grzyb” są często stosowane w odniesieniu do wielu różnych gatunków grzybów. Specjaliści zauważają, że te potoczne określenia mogą być używane w odniesieniu do około 2/3 gatunków z rodziny borowikowatych, co nie zawsze jest związane z ich toksycznością, a często wynika z pomyłek lub braku wiedzy.