Właściwości i zastosowanie wrośniaka różnobarwnego – niejadalnego grzyba o potencjalnych właściwościach leczniczych

Wrośniak różnobarwny, znany również jako Trametes versicolor (L.) Lloyd lub Coriolus versicolor (L.) Quél, to gatunek grzyba z rodziny żagwiowatych, który można z łatwością znaleźć w polskich lasach. Według badań, grzyb ten może mieć różne właściwości lecznicze, takie jak wspomaganie leczenia nowotworów oraz poprawa funkcjonowania układu odpornościowego. Należy jednak zaznaczyć, że ze względu na brak wystarczających badań, wrośniak różnobarwny nie jest ujęty w oficjalnym wykazie grzybów dopuszczonych do sprzedaży w Polsce.

W literaturze naukowej wrośniak różnobarwny jest określany różnymi synonimami, wliczając w to m.in.: Coriolus versicolor, Polyporus versicolor czy Boletus versicolor. W sumie istnieje około 70 alternatywnych nazw tego grzyba. Jego obecna nazwa naukowa odnosi się do charakterystycznej cechy grzyba – cienkość (trametes) i wielokolorowość (versicolor). W Polsce nazywany bywa hubą różnokolorową, żagwią różnobarwną czy hubczakiem różnobarwnym. Angielska nazwa grzyba, „turkey tail”, odnosi się do jego wyglądu, przypominającego ogon indyka. W tradycyjnej medycynie chińskiej wrośniak różnobarwny nosi nazwę yun zhi, co tłumaczy się jako „grzyb chmura”.

Wrośniak różnobarwny charakteryzuje się tym, że występuje zazwyczaj w większych skupiskach. Na jednym drzewie może rosnąć nawet kilkadziesiąt okazów o szerokości owocników wynoszącej od 3 do 8 centymetrów. Grzyby te porastają drzewa na wzór dachówek, przyrastając do nich środkowo lub bokiem. Wrośniak różnobarwny można znaleźć niemal wszędzie w Polsce (oraz prawie na całym świecie), z wyjątkiem wysokich partii górskich. Grzyb ten porasta umierające drzewa nie tylko w lasach, ale także w parkach, sadach czy ogrodach.

Skład chemiczny wrośniaka różnobarwnego zawiera wiele aktywnych związków, które mogą odpowiadać za jego potencjalne właściwości lecznicze. Wśród nich znajdują się polisacharydy: PSP (peptyd polisacharydowy) oraz PSK (polisacharyd K), beta-glukany: β-1,3-glukan i β-1,4-glukan, sterole (egrosterol, fungisterol i β-sitosterol), cukry proste (mannoza, ksyloza, galaktoza), glikoproteiny (kompleksy białkowo polisacharydowe), związki fenolowe, terpeny i kwasy tłuszczowe oraz witaminy z grupy B i minerały.

Choć w Polsce wrośniak różnobarwny jest uznawany za grzyb niejadalny ze względu na jego twarde, drewnopodobne struktury, to warto podkreślić, że ma on długą historię użytkowania w krajach azjatyckich. Tamtejsze społeczeństwa od stuleci korzystają z jego potencjalnych właściwości leczniczych.